Gıdalar yoluyla bulaşabilecek hastalıklara karşı uyarıda bulunan uzmanlar, gıdaların gerekli hijyen kurallarına dikkat edilmeden hazırlandığı veya bekletildiği takdirde ölümcül olabilen hastalıklara yol açabileceğini belirtiyor. Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, sağlıksız koşullarda üretilen süt ve süt ürünlerinden bulaşan en değerli mikrobun Salmonella olduğunu söyledi. Mamçu, “Sokaktaki sütçülerden ve marketlerden süt ve süt ürünleri alışverişi yapmayın.” uyardı.
Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Hastanesi Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Dr. Dilek Leyla Mamçu, et ve süt ürünleri yoluyla bulaşabilen hastalıklara dikkat çekerek, gıda hijyeni konusunda alınabilecek önlemleri sıraladı.
Mikropların büyümesini ve kontaminasyonunu önlemek, güvenilir gıda üretiminin amacı olmalıdır.
Gıdaların gerekli hijyen kurallarına dikkat edilmeden hazırlandığı veya bekletildiği takdirde ölümcül hastalıklara yol açabileceğini belirterek sözlerine başlayan Uzm. Dilek Leyla Mamçu, “Gıdalarda hastalık yapan mikropların yok edilmesi, gıdalarda hastalık yapan mikropların üremesinin engellenmesi ve gıdaların dışarıdan bulaşmasının önlenmesi güvenli gıda üretiminin hedefleri olmalıdır.” söz konusu. Mamçu, gıda hijyeninin, herhangi bir gıdanın saf ve hastalığa neden olan faktörlerden tamamen arınmış olması anlamına geldiğini sözlerine ekledi.
Salmonella, gıda zehirlenmesinden tifoya kadar çeşitli hastalıklara neden olabilir.
Et ve süt ürünleri ile bulaşan enfeksiyon etkenlerini listeleyen Uzm. Dilek Leyla Mamçu, sağlıksız koşullarda üretilen süt ve süt ürünlerinden bulaşan en değerli mikrobun Salmonella olduğunu belirterek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Gıda zehirlenmesinden tifo ateşine kadar çeşitli hastalıklara neden olabilir. Süt dışında yumurta, tavuk eti, mayonez gibi besinlerde de bulunur. Mikrop alındıktan yaklaşık 6-12 saat sonra ilk belirtiler ortaya çıkar. İshale ek olarak baş ağrısı, karın ağrısı ve kusma da görülür. Escherichia coli kaynatılmamış süt, işlenmemiş ve pişmemiş etler ve pastörize edilmemiş meyve suları gibi gıdalarda çoğalır. Mikrop vücuda girdikten iki veya üç gün sonra şiddetli ishal, karın ağrısı ve kusma başlar. Ateş görülebilir. Çoğu zaman dışkıda da kan bulunur.”
Kaynatılmamış sütten yapılan peynir, ‘Peynir Hastalığı’ kaynağı
‘Peynir hastalığı’ olarak da adlandırılan Brucella’nın pastörize edilmemiş çiğ süt veya hasta hayvanların etleri yoluyla bulaştığını vurgulayan Mamçu, “Özellikle kaynatılmamış sütten yapılan ve salamura süresi beklenmeden tüketilen peynirler en önemli kaynaktır. hastalık. Mikrobu aldıktan sonra 2 hafta ile 2 ay arasında ateş, eklem ve vücut ağrıları ve geceleri yükselen gece terlemeleri ile başlar. Tedavi edilmezse ciddi ve bazen ölümcül olabilir. Yersinia enterocolitica ayrıca hijyenik olmayan çiğ et ve süt, dondurma ve kirli su ile bulaşır. Yüksek ateş, kanlı ishal, karın ağrısı gibi belirtilerle başlıyor.” açıklama yaptı.
“Hamile kadınlar, bebekler ve bağışıklık sistemi zayıf olan yetişkinler için çok riskli.”
Gıda yoluyla bulaşabilecek hastalıkları sıralamaya devam eden Uzm. Dilek Leyla Mamçu, “Bacillus cereus en çok et ve süt ürünlerinde, krema, puding, kuru süt, paketlenmiş çorbalar, pirinç ve tahıl ürünlerinde bulunuyor. Şüpheli besin alımını takiben 3-12 saat içinde başlayan sulu ishal, kusma, bulantı ve mide krampları ile seyreder. Listeria monocytogenes ise Hijyenik olmayan veya pastörize edilmemiş gıdalardan bulaşır. Yumuşak peynir, dondurma dahil süt ürünleri, çiğ süt, çiğ ve az pişmiş et, tavuk, deniz ürünleri ve çiğ sebzelerde bulunur. 12-24 saat içinde başlayan bulantı, kusma, ishal ve ateş ile seyreder. Bağışıklık sistemi zayıflamış hamile kadınlar, bebekler ve yetişkinler için özellikle risklidir. Gebelerde düşüğe ve başarısız doğuma neden olabilir. Yine Campylobacter jejuni hijyenik olmayan veya pastörize edilmemiş çiğ et, süt, dondurma ve klorsuz su ile bulaşmaktadır. Ateşle birlikte ishal, karın ağrısı, aşırı gaz, mide bulantısı görülür. 2 ila 5 gün sonra hastalık başlayabilir ve 7-10 gün sürebilir. şeklinde konuştu.
“Satın aldığınız her ürünün son kullanma tarihini kontrol edin.”
Süt ve süt ürünleri alırken dikkat edilmesi gerekenlere değinen Mamçu, “Üzerinde üretici, üretim ve son kullanma tarihi bilgisi olmayan süt ürünlerini ambalajlı da olsa satın almayın. Sokak mandıralarından ve marketlerden süt ve süt ürünleri almayın. Marketlerde kapalı ambalajlarda olan marka peynirleri tercih edin. Satın aldığınız her ürünün son kullanma tarihini kontrol edin. Pastörize süt veya pastörize sütten yapılmış endüstriyel sınıf yoğurt ve tereyağı kullanın. uyarılar verdi.
Dondurulmuş et, pişirmeden önce buzdolabında çözülmelidir.
Dünya Sağlık Örgütü’nün gıda kaynaklı hastalıklardan korunma önerilerini hatırlatan Dr. Dilek Leyla Mamçu, “Sebze ve meyve gibi gıdalar doğal hallerine en uygun iken, diğer gıdalar ise işlendiğinde sadık hale geliyor. Bir seçim durumundaysanız, normal hızlı dondurma işlemi ile taze veya dondurulmuş tavuğu seçin. Birçok gıda patojenik ajanlarla kontamine olur. Özellikle tavuk, sığır eti ve pastörize edilmemiş süt hastalık riski altındadır. Kusursuz bir pişirme ile patojenler öldürülür. Ancak gıdanın tüm kısımlarının en az 70°C’ye ulaşması gerektiği unutulmamalıdır. Tavuk pişirildiğinde bile pişmemiş kısım kemiğe yakın kalabilir. Dondurulmuş dana eti, balık ve tavuk, pişirmeden önce bir gece buzdolabında bekletilmeli, ardından tamamen çözülmeli ve pişirilmelidir.” söz konusu.
Bebekler için bekletilmemiş besinler tercih edilmelidir.
“Pişmiş yemek oda sıcaklığına geldiğinde mikroorganizmalar çoğalmaya başlar.” diyen Mamçu, daha fazla beklemenin riski artırdığına işaret etti. Mamçu, “Güvenli tüketim için pişmiş besinler ısısını kaybetmeden hemen tüketilmelidir. Yiyecekleri güvenli bir şekilde servis etmek için sıcak yiyecekleri 60°C’nin üzerinde ve soğuk yiyecekleri 10°C’nin altında tutun. Yiyecekleri 4 veya 5 saatten fazla saklamayı planlıyorsanız, pişirdiğiniz yiyeceği hızla soğutun ve 10 °C’nin altında saklayın. Bebekler için bekletilmemiş besinler tercih edilmelidir.” açıklama yaptı.
Çapraz kontaminasyona dikkat edin
Saklama sırasında oluşabilecek mikroorganizmalara karşı gıdaların tek seferde tüketilebilecek boyutlarda ayrı ayrı muhafaza edilmesinin en iyi savunma şekli olduğuna dikkat çekiliyor. Dilek Leyla Mamçu, “Yiyecekleri birden fazla ısıtmayın. Güvenli bir şekilde pişirilmiş yiyecekler, çiğ yiyeceklerle az da olsa temas ettiğinde kontamine olabilir. Buna çapraz bulaşma denir. Örneğin; Çiğ tavuğu hazırlamak için kullanılan bıçak ve kesme tahtası, pişmiş tavuğu yıkamadan parçalamak için kullanıldığında, pişirilmeden önce var olan tüm hastalık riskleri pişmiş gıdada da ortaya çıkabilir.” söz konusu.
Bebek mamalarının hazırlanmasında kullanılan sulara dikkat edin.
Gıdaların hazırlanma sürecine başlamadan önce ve her servisten sonra ellerin iyice yıkanması gerektiğini vurgulayan Mamçu, “Balık, et veya tavuk gibi çiğ gıdaların hazırlanmasından sonra diğer gıdaların işlenmesine başlamadan önce eller tekrar yıkanmalıdır. Elinizde herhangi bir sızan yara veya enfeksiyon varsa, yiyeceğe dokunmadan önce yaralanan bölgeyi yara bandı ile kapatmak gerekir. Köpekler, kuşlar ve özellikle kaplumbağalar gibi evcil hayvanların, ellerinizden yiyeceğe geçebilecek tehlikeli patojenleri barındırabileceğini de unutmayın.” söz konusu.
Mamchu sözlerini şöyle tamamladı:
“Saf ve temiz su, yemek hazırlamanın yanı sıra içme amaçları için de önemlidir. Su kaynakları hakkında herhangi bir şüpheniz varsa, suyu yemeğe eklemeden veya içmek için buz yapmadan önce kaynatın. Bebek mamalarının hazırlanmasında kullanılan sulara özellikle dikkat edin.”
Kaynak: (BYZHA) Beyaz Haber Ajansı
